Sedef hastalığı nedir?
Sedef hastalığı, cilt hücrelerinin hızlı bir şekilde çoğalmasına ve üretilen fazla cilt hücrelerinin, cilt üzerinde plak veyahut yama şeklinde kırmızı, üzeri beyaz pullarla kaplı döküntüler oluşturmasına neden olan kronik bir otoimmün durumdur. Bu hücre birikimi, cilt yüzeyinde pullanmaya neden olur.
Pul çevresinde iltihaplanma ve kızarıklık oldukça yaygındır.
Sedef hastalığı, hızlandırılmış cilt üretim sürecinin bir sonucudur. Tipik olarak, cilt hücreleri cildin derinliklerinde büyür ve yavaşça yüzeye çıkar. Sonunda düşerler. Bir deri hücresinin tipik yaşam döngüsü bir aydır.
Sedef hastalığı olan kişilerde bu üretim süreci sadece birkaç gün içinde gerçekleşebilir. Bu nedenle cilt hücrelerinin düşecek zamanı yoktur. Bu hızlı aşırı üretim, cilt hücrelerinin birikmesine yol açar.
Pullar tipik olarak dirsekler ve dizler gibi eklemlerde gelişir. Aşağıdakiler dahil vücudun herhangi bir yerinde gelişebilirler:
- El
- Ayak
- Boyun
- Kafa derisi
- Yüz
Daha az görülen sedef hastalığı türleri tırnakları, ağzı ve cinsel organların etrafındaki alanı etkiler.
Sedef hastalığının türleri nelerdir?
Beş tür sedef hastalığı vardır:
Plak psoriazis
Plak tipi sedef hastalığı en yaygın sedef hastalığı türüdür.
Deri bölgelerini kaplayan kırmızı, iltihaplı lekelere neden olur. Bu yamalar genellikle beyazımsı gümüş pullarla veya plaklarla kaplıdır. Bu plaklar genellikle dirseklerde, dizlerde ve kafa derisinde bulunur.
Guttat sedef hastalığı
Guttat sedef hastalığı daha çok çocuklukta görülür. Bu tip sedef hastalığı küçük pembe lekelere neden olur. Guttat sedef hastalığının en yaygın yerleri gövde, kollar ve bacaklardır. Bu lekeler nadiren kalın veya plak tipi sedef hastalığı gibi kabarıktır.
Püstüler sedef hastalığı
Püstüler sedef hastalığı yetişkinlerde daha yaygındır. Beyaz, irin dolu kabarcıklara ve geniş kırmızı, iltihaplı cilt bölgelerine neden olur. Püstüler sedef hastalığı tipik olarak eller veya ayaklar gibi vücudun daha küçük bölgelerinde lokalizedir, ancak yaygın olabilir.
Ters sedef hastalığı
Ters sedef hastalığı parlak kırmızı, parlak, iltihaplı cilt bölgelerine neden olur. Ters sedef hastalığı yamaları koltuk altı veya göğüs altında, kasıkta veya cinsel organlarda deri kıvrımlarının çevresinde gelişir.
Eritrodermik sedef hastalığı
Eritrodermik sedef hastalığı, şiddetli ve çok nadir görülen bir sedef hastalığı türüdür.
Bu form genellikle aynı anda vücudun büyük bölümlerini kapsar. Cilt neredeyse güneş yanığı gibi görünür. Gelişen pullar genellikle büyük bölümler veya tabakalar halinde kesilir. Bu tür sedef hastalığı olan bir kişinin ateşi çıkması veya çok hastalanması nadir değildir.
Bu tür yaşamı tehdit edici olabilir, bu nedenle kişiler hemen bir doktora görünmelidir.
Sedef hastalığının farklı türlerinin resimlerine bakın.
Sedef hastalığı belirtileri nelerdir?
Sedef hastalığı belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterir ve sedef hastalığının türüne bağlıdır. Sedef hastalığı alanları kafa derisinde veya dirsekte birkaç pul kadar küçük olabilir veya vücudun çoğunu kaplayabilir.
Plak sedef hastalığının en yaygın belirtileri şunları içerir:
- kırmızı, kabarık, iltihaplı cilt lekeleri
- kırmızı lekeler üzerinde beyazımsı gümüş pullar veya plaklar
- çatlayabilen ve kanayan kuru cilt
- yamalar etrafında ağrı
- yamalar etrafında kaşıntı ve yanma hissi
- kalın, çukurlu tırnaklar
- ağrılı, şişmiş eklemler
Her insan bu belirtilerin hepsini yaşamaz. Bazı insanlar, daha az yaygın bir sedef hastalığına sahiplerse, tamamen farklı semptomlar yaşarlar.
Sedef hastalığı için tedavi yöntemleri nelerdir?
- topikal kortikosteroidler
- topikal retinoidler
- Anthralin
- D vitamini analogları
- salisilik asit
- nemlendirici
- Sistemik ilaçlar
- metotreksat
- siklosporin (Sandimmune)
- biyolojik
- retinoidler
- Işık tedavisi
