Fıtık Nedir?

 

Karın kaslarınız olmasa bile, karnınızda sizi destekleyen, hareket etmenize yardımcı olan ve içindeki şeyleri yerinde tutan kas duvarları vardır. Vücudunuzun bir kısmı zayıf bir noktadan veya bir kas duvarındaki açıklıktan sıkıldığında fıtık oluşur. Aşınmış bir lastikteki bir delikten şişkin bir iç lastik gibidir. Farklı tipte fıtıklar olabilir, ancak çoğu kalçalarınız ve göğsünüz arasında bir yerde olur.

Semptomlar

Tipik olarak her fıtık acı vermez - karnınızda veya kasıklarınızda bir çıkıntı veya yumru görürsünüz. Bazen, şişkinliği yalnızca güldüğünüzde, öksürdüğünüzde veya ağır bir nesneyi kaldırdığınızda olduğu gibi zorlandığınızda görürsünüz. Çoğu zaman, yerine geri bastırabilirsiniz. Ayrıca şunları da fark edebilirsiniz:

1. Çıkıntı zamanla büyür.
2. Dolgunluk hissi oluşur.
3. Çıkıntı çevresinde ağrı, basınç veya hafif bir ağrı bulunabilir.
4. Bir şeyi kaldırdığınızda ağrı oluşur.

Kasık fıtıkları en sık görülen fıtık türüdür.

Kasık Fıtıkları

                                  

Bu en yaygın fıtık türüdür. En sık erkeklerde olur, ancak kadınlarda bazen hamilelik sırasında olur. Doğuştan da olabilir veya aşağıdaki şekillerde sonradan da oluşabilir.

 

1. Yaş, kaslar zamanla yıprandıkça
2. Sigara içen bir kişide olduğu gibi kronik öksürük ile
3. Fiziksel aktiviteden veya tuvalete gitmekten dolayı aşırı  zorlama

Femur fıtıkları, kasık fıtıklarından daha az yaygındır.

Femoral Fıtık

Bunlar kasık fıtıkları gibidir, ancak kasıkların farklı bir yerinde. Kadınların femoral fıtık  olma olasılığı daha yüksektir. Yaygın değildirler, ancak tehlikeli olabilirler - bağırsak dürttüğü sırada bir kas deliği sıkıştırmadıkça (boğulma olarak adlandırılır) herhangi bir belirti fark etmeyebilirsiniz. Bu durumda, yumru sert ve hassas olur ve şiddetli karın ağrısı, mide bulantısı veya kusmanız olabilir. Bu belirtilere sahipseniz, hemen tıbbi yardım alın.

 

Göbek deliği ile göğüs arasında bir ventral fıtık gelişir.

Ventral Fıtıklar

Aşağıdaki durumlarda bir tane alma olasılığınız daha yüksek olabilir:

1. Çok kilolu iseniz
2. Geçmeyen bir öksürük var ise
3. İnşaat işlerinde olduğu gibi ağır nesneleri kaldırıyorsanız
4. Banyoya giderken çok zorluyor iseniz
5. Sık sık kusuyorsanız
6. Ameliyat olduğunuz bir bölgede kesi fıtığı meydana gelebilir.

Kesi Fıtığı

Kesi fıtıkları, karınlarından ameliyat olmuş kişilerde oldukça yaygındır. Doku tamamen iyileşmeden önce ameliyat yarasından sıkıldığında olurlar. Enfeksiyon gibi, iyileşirken sorunlarla karşılaşırsanız, daha olasıdır. Onları düzeltmenin tek yolu başka bir ameliyattır, ancak genellikle tedavisi zordur.

Midenin bir kısmı diyaframdan göğsünüze girdiğinde bir hiatal herni oluşur.

Hiatal Fıtıklar

Bu tür fıtıklarda midenizin bir kısmı diyaframınızdan ve göğsünüzden dışarı çıkar. (Diyaframınız göbek ve göğsünüz arasında bir kas tabakasıdır.) Bir çıkıntı görmezsiniz, ancak mide ekşimesi, göğüs ağrısı ve ağzınızda ekşi bir tat olabilir. 50 yaş ve üstü kişiler ve hamile kadınların bunlara sahip olma olasılığı daha yüksektir. Hamilelik göbeğe baskı uygulayabilir ve kaslarını zayıflatabilir. Tipik olarak, üç büyük öğün yerine birkaç küçük öğün yemek veya 3 saat içinde yatmamak gibi ilaç ve yaşam tarzı değişiklikleri ile tedavi edilirler.

Çocuklarda kasık veya göbek fıtığı olabilir.

Çocuklarda Fıtıklar

Çocuklarda fıtık oluştuğunda, bunlar tipik olarak kasık veya göbek fıtıklarıdır. Kasık fıtıkları en çok erken doğan bebeklerde ve testis torbasına düşmemiş bir testisle doğan erkek çocuklarda görülür. Göbek fıtıkları göbek deliğinin hemen çevresinde meydana gelir. Genellikle incinmezler ve sadece göbek deliğine benzeyebilirler. Genellikle 2 yaşına kadar kendi başlarına yerlerine geri dönerler.

Küçük fıtıklar büyüyebilir ve sorunlara neden olabilir.

Doktora Ne Zaman Görünülür?

Fıtık zararsız bir çıkıntı olarak başlayabilirken, büyüyebilir ve incitmeye başlayabilir. Bazı durumlarda hayatı tehdit edici bile olabilir. Öyleyse, çok önemli görünmese bile, açıklayamayacağınız bir yumru veya şişkinlik gibi fıtık belirtileriniz varsa doktorunuzu görmek en iyisidir.

Bir fıtığın bazı belirti ve semptomları, acil servise derhal gitmeyi gerektirir.

Acil Servise Ne Zaman Gidilir?

Fıtıkta bir bağırsak döngüsü sıkışırsa, tıkanma adı verilen ciddi bir probleminiz vardır. Vücudunuzdaki atık akışını engeller. Çok sıkıştırırsa bağırsaktaki kan akışı kesilebilir.

Şu belirtileriniz varsa hemen yardım alın:

1. Mor veya koyu Kırmızı çıkıntı
2. Kabızlık
3. Ateş.
4. Artan şiddette ağrı.
5. Kusuyorsunuz veya mideniz rahatsız ise 

Bir doktor genellikle fizik muayeneye dayanarak fıtığı teşhis edebilir.

Testler

Çoğu zaman, doktorunuz sadece fizik muayene ile fıtık olduğunuzu söyleyebilir. Ayağa kalkmanızı ve öksürmenizi isteyebilir

TEDAVİ YÖNTEMLERİ

Tedavi: Tetikte Bekleme

Doktor, küçük bir fıtık için dikkatli beklemenizi tavsiye edebilir.

Fıtıkları her zaman tedavi etmenize gerek yoktur. Çocuklarda göbek fıtıkları kendiliğinden iyileşebilir, bu nedenle doktorunuz tedavi için 5 yaşına kadar beklemenizi önerebilir. Yetişkinler için, özellikle ameliyat sizin için riskli ise, doktorunuz fıtık küçük olduğu ve sizin için herhangi bir büyük soruna yol açmadığı sürece sadece tetikte beklemeyi önerebilir.

 

Tedavi: Cerrahi

Cerrahi olarak implante edilen özel bir ağ, karın duvarını desteklemeye yardımcı olabilir.

Herhangi bir fıtık için ana tedavi, karnınızın etrafındaki duvarı desteklemeye yardımcı olan bir ağ yerleştirmek için yapılan ameliyattır. Doktorunuzun cildinizde uzun bir açıklık yaptığı açık ameliyatınız olabilir veya birkaç küçük açıklık kullanan laparoskopik ameliyat olabilirsiniz. Laparoskopik cerrahiden daha çabuk iyileşebilirsiniz, ancak bazı çalışmalar fıtığın geri gelme olasılığının biraz daha yüksek olabileceğini göstermektedir.

 

Kasık Fıtığı Kemeri  size yardımcı olabilir mi?

Kasık Fıtığı Kemeri size ekstra destek sağlayabilir ancak fıtığınızı iyileştirmez.

Pek sayılmaz. Ortada bir bağlayıcı gibi ya da iç çamaşırı gibi giyilen bu kumaş alet seni iyileştirmeyecek. Ameliyattan kısa bir süre sonra bir tane giyebilirsiniz - sizi daha rahat ettirebilir - ancak muhtemelen doktorunuzun bunu önereceği tek zaman budur. Aynı şey bant, bandajlar ve fıtığı yerinde tutan her şey için de geçerlidir - fıtığı iyileştirmez veya daha ciddi sorunları önlemezler.

 

Fıtık riskinizi azaltmak için sağlıklı bir yaşam tarzı yaşayın.

 

Fıtık Nasıl Önlenir

Aşağıdaki durumlarda fıtık olma olasılığınızı düşürebilirsiniz:

 

Geçmeyen bir öksürüğünüz veya hapşırığınız varsa doktorunuzla konuşun.

 Sigarayı bırakmak bu konuda size yardımcı olabilir.

Vücudunuzu düzenli ve dengeli  tutmak için meyveler, sebzeler ve tam tahıllar yiyin.

Diyet ve egzersizle sağlıklı kiloda kalın.

Fiziksel aktivite yaparken iyi bir form kullanın. Örneğin ağır bir nesneyi kaldırırken beliniz yerine dizlerinizden eğilin.